Nieuwe technologie en slimme regelingen wijzen de weg voor de buitenverlichting van de toekomst
Al het elektrische licht wordt geproduceerd door, en voor, ons mensen. Onderzoek concentreert zich nu op enkele belangrijke kwesties: verlichten we de buitenomgeving ten koste van andere soorten? En hoe kunnen we een veilige omgeving creëren, die in balans is met het ecosysteem en minimale lichtvervuiling veroorzaakt?
Buitenverlichting verlengt de dag en is nodig om zekerheid, veiligheid en aantrekkelijke omgevingen te creëren, ook wanneer het donker is. Maar elk licht dat verkeerd is gericht, op het verkeerde tijdstip van de dag wordt gebruikt of geen doel dient, kan worden beschouwd als lichtvervuiling. Daarnaast is het verspilling van energie en kan het een negatieve invloed hebben op het menselijk welzijn en de habitats van dieren.
“We zitten midden in een snelle ontwikkeling, waar de biodiversiteit gevaar loopt. Dit gebeurt grotendeels vanwege de mensen, en verlichting is een bijdragende factor. Sommige dieren worden door het licht aangetrokken en andere vermijden het juist, wat een onbalans in het ecosysteem kan creëren”, meent Henrik Sandqvist, Product and Application Manager Outdoor Lighting, bij Fagerhult.
Henrik Sandqvist, Product and Application Manager Outdoor Lighting, bij Fagerhult
Tegenwoordig zijn er maar enkele normen die vaststellen welke verlichting waar en wanneer moet worden gebruikt. Bioinclusive Lighting gaat over goed licht voor het welzijn van mensen en de stedelijke ontwikkeling, met een zo klein mogelijke impact op de biodiversiteit.
“Als armatuurfabrikant zijn we ons ervan bewust dat we bijdragen aan het verhogen van de hoeveelheid licht. Maar juist daarom kunnen wij ook een deel van de oplossing zijn. We volgen de onderzoeken en de leidende normen en volgen degenen die meer weten dan wij. We willen voorop blijven lopen en bij onze productontwikkeling houden we altijd rekening met Bioinclusive Lighting. Ons armatuur Evolume 1 is ook gebruikt in een gezamenlijke studie met de Universiteit van Gävle en RISE. We werken graag samen met anderen aan het vinden van de oplossingen van de toekomst.
Een donkerdere lichtomgeving
Tegenwoordig kan ongeveer 80 procent van de wereldbevolking de sterrenhemel niet zien. De reden daarvoor is overbodig kunstlicht; strooilicht dat als een oranje vlek wordt weerkaatst in de lucht. Het fenomeen is moeilijk te meten, maar kan net als andere lichtvervuiling negatieve effecten hebben op mens, dier en milieu.
“Net zoals we de lichten uitdoen als we een kamer verlaten, moeten we er ook voor zorgen dat de buitenverlichting wordt uitgeschakeld of gedimd als er geen mensen in de buurt zijn. Hierbij wordt het heel duidelijk dat het juiste licht, op de juiste plek en op het juiste moment een belangrijke rol speelt.
Aangezien verlichting de habitats van soorten kan beïnvloeden, moet de verlichting meer rekening houden met het ecosysteem. Bij het vervangen of installeren van nieuwe verlichting is het belangrijk om je de vraag te stellen: Wat is het doel van de verlichting? Hoe beïnvloedt de verlichting het milieu, mensen, dieren en de natuur?
“Ons uitgangspunt is dat alle verlichting een doel moet dienen, en het juiste karakter en de juiste kracht moet hebben. Het moet in hoeveelheid worden aangepast en alleen worden gericht op plekken waar het nodig is. Aangezien het karakter van het licht wordt geregeld door de spectrale verdeling, willen we licht in de lagere golflengten vermijden. De algemene aanbeveling is daarom om zo warm mogelijk licht te gebruiken.
Annika Jägerbrand (Universiteit van Gävle), Maria Nilsson Tengelin (RISE) en Henrik Sandqvist (Fagerhult).
Adaptieve verlichting kan ook de lichtintensiteit en spectrale verlichting aanpassen. En met tijd- en aanwezigheidsregeling krijg je verlichting exact wanneer dat nodig is.
“Dit is niet nieuw en ook niet iets dat we vandaag oplossen. Maar het is een goede start om een lichtdesigner met een goede kennis van buitenverlichting in te schakelen, zij kijken naar het geheel wanneer ze een oplossing uitwerken. Wij blijven ons richten op het vinden van een inclusieve aanpak wanneer we verlichting creëren voor mensen die in balans is met het ecosysteem”, concludeert Henrik Sandqvist.
Product in focus: Evolume
De Evolume armatuurserie biedt een goed lichtcomfort en is nu verkrijgbaar met meer opties en kleurtemperaturen: 2700K, 2200K en PC Amber en met adaptief licht. Dit zorgt voor aanpassing van de intensiteit, golflengteverdeling en verdeling op basis van behoefte, tijd en aanwezigheid.
TEKST LINDA KARLSSON
FOTO PATRIK SVEDBERG, FABRIZIO MOGLIA
Onze kijk op Bioinclusive Lighting
Het juiste licht, op de juiste plaats, op het juiste moment Met Bioinclusive Lighting willen we het makkelijker maken om een verstandige keuze te maken, buitenverlichting in een breder perspectief te zien en ook het ecosysteem mee te nemen in de lichtplanning.
Meer lezen